U bent hier
Denk liever zelf
Aimé Césaire, de bij ons niet zo bekende Frans-Martinikaanse dichter en schrijver, was ook een van de stichters van de ’Mouvement de la négritude’, een ideologische beweging van zwarte intellectuelen tegen het racisme in het Franse koloniale rijk in de jaren 30 van de 20ste eeuw. Wat mij daaraan altijd opvalt is hun brede kijk op de dingen. Toen men Césaire vroeg wat zwarte jongeren moesten lezen om te weten wie ze zijn, zei hij: „De algehele cultuur! Alles moet hem interesseren: Grieks, Latijn, Shakespeare, de Franse klassieken, romantici, enzovoort.” Césaire kwam als een van de eersten op voor de rechten van zwarte mensen, maar verzette zich tegen alles wat woke is, voor woke bestond.
Wokers blijken geen helden maar cultuurbarbaren. Het valt trouwens op hoe agressief die wokisten zijn geworden. En des te onderdaniger onze politiek. Ze excelleren in zelfkastijding door bijvoorbeeld excuses te bieden voor de slavernij. Het Westen en zeker blanke mensen zijn schuldig, moeten excuses aanbieden voor alles. Desondanks worden de (meestal professionele) slachtoffers met de dag agressiever; hun slachtofferschap is oneindig en eeuwig. Dat is pervers. En het slaat nergens op. De agressiviteit is verscholen achter het slachtofferschap. Je moet zoveel slechte wil hebben om zo professioneel slachtoffer te zijn dat je je agressiviteit zo goed kan verbergen en anderen aanduiden als dader voor iets dat zelfs niet bestaat.
Zoals het zogeheten racisme van Zwarte Piet. Of de zogeheten islamofobie van een perfect geïntegreerde vrouw en politica als minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius. Omdat die het durft op te nemen voor de politiemannen en -vrouwen die zomaar zonder meer het etiket racist krijgen opgeplakt. Laten we wel wezen: racisme bestaat en moet worden aangepakt. Maar wie overal racisme ziet, zorgt er finaal voor dat écht racisme verdrinkt in een zee van zogeheten slachtoffers en zogeheten daders. Dat is een cadeau voor de échte racisten.
Professioneel slachtofferschap
Sylvana Simons van Bij1 bijvoorbeeld is een ongezien talent in professioneel slachtofferschap. De politie, Nederland, alles wat niet links is, is per se slecht, en vooral tegen de zwarte mensen.
Zij - mensen die alle mogelijke kansen kregen en ze gelukkig (!) ook grepen - maken anderen wijs dat ze hulp nodig hebben. Allicht om hen in die hulp te houden. Dat is voor de wokers stukken comfortabeler dan zeggen Hier zijn er kansen, grijp ze.
Hun verhaal voor zwarte jonge mensen is dat ze altijd en overal slachtoffers zijn, en niets kunnen op eigen kracht. Ze krijgen te horen dat hun lot wordt bepaald door boze blanke mannen en hun geprivilegieerde kinderen. Het gewicht van het verleden, wordt hen verteld, is te zwaar om te dragen: er is de slavernij, de kolonisatie, en Zwarte Piet loopt nog altijd rond, de knecht van Sinterklaas. Ga maar lekker janken, kind. Je bent een slachtoffer.
Ander verhaal
Ik wil een ander verhaal vertellen. Ik wil niet een slachtoffer zijn om wie ik ben.
Ik wil wijd en zijd verkondigen dat dit een vrije samenleving is, met problemen, zeer zeker, maar vooral ook met huizenhoge kansen voor iedereen. Waar men in heel veel landen van deze planeet nog lang niet aan toe is. En dat is niet de schuld van het verleden of van de blanke mensen van nu. Dat is de schuld van hun leiders van nu.
Wie zoveel energie steekt in slachtoffer zijn, houdt zichzelf én de anderen voor de gek. Waarom krijgen die zoveel aandacht? Wat helpt dat ons vooruit? Waarom willen we in godsnaam mensen per se in de achterstelling houden?
Waarom mogen mensen van kleur niet zelf nadenken? Zelf kiezen? Zelf beslissen om niet langer slachtoffer te zijn? Zelf aan politiek doen? Politiek gaat immers over oplossingen, over ideeën om de wereld beter te maken. Niet over kleur. Een wereld waarin keuzes afhangen van huidskleur – zwart kiest zwart, blank kiest blank – is niet mijn wereld. En al zeker niet de wereld waarvan ik droom.
Waardigheid
Ik ben geboren in een land waar de kansen niet voor het grijpen lagen. Maar ik heb mij verzet; tegen de onderdrukking in mijn eigen gemeenschap. Ik heb mijn eigen weg gezocht en gevonden. Dankzij la culture universelle, en alle kennis, waarden en bagage die ze me meegaf. Ik ben eeuwig dankbaar dat mijn vader dacht zoals Aime Cesaire en me Voltaire gaf. Hij heeft ons nooit gezegd dat we slachtoffers waren. Hij zei dat als je wat wilde krijgen je dat zelf moest verdienen. Hij gaf me boeken, lessen, huiswerk. Om zelf te leren denken; over vrijheid, waardigheid en zelfrespect.
Je waardigheid vind je niet in de slachtofferschap. Integendeel.
Dit was de twintigste column van Assita Kanko voor De Telegraaf.